Bohol: Φυσική λάμψη στο Glade House των Potiropoulos+Partners ― 

Το νέο έργο του γραφείου Potiropoulos+Partners, στην Παιανία, σχεδιάζει μία διαδοχή εμπειριών μέσα στο τοπίο, συνδυάζοντας τα αδρά, σχεδόν ανεπεξέργαστα υλικά με μία τυπολογία που ανοίγεται προς το μέλλον, διατηρώντας μόνο τα πιο πρωτογενή χαρακτηριστικά μιας κατοικίας: το σχήμα και τα όρια της κτιρίου μαλακώνουν για να μπορέσουν να φιλοξενήσουν απρόβλεπτες, σήμερα, λειτουργίες και ανάγκες, αλλά και για να μετατρέπονται σε μέρος του τοπίου, ενώ η αρχιτεκτονική στηρίζεται ολοένα και περισσότερο στη χρήση προωθημένης τεχνολογίας.

Βασική συνθετική επιλογή αποτέλεσε η επινόηση χειρονομιών που αντιμετωπίζουν το κτίριο και τον περιβάλλοντα χώρο του όχι στενά ως λειτουργία, αλλά ως ένα σύνολο πολλαπλών διαδραστικών εμπειριών. Ο κτιριακός όγκος αναπτύσσεται σε μια τεθλασμένη γραμμή που δημιουργεί το πρώτο όριο, ενώ το δεύτερο, σε αντίστιξη, διαμορφώνεται από το landscaping, δηλαδή την φύση. Μεταξύ τους περιέχεται ο υπαίθριος ενδιάμεσος χώρος, το «ξέφωτο», που δηλώνει τον χωρικό καμβά πάνω στον οποίο ξεδιπλώνεται το «ταξίδι».

Τα περισσότερα υλικά του κτιρίου παραμένουν γυμνά και φέρνουν πάνω τους το αποτύπωμα των μορφών που φτιάχνει η φύση. Η «σκληρή» εξωετρική επιδερμίδα από ανεπίχριστο μπετόν με εμφανή ξυλότυπο είναι γεμάτη με τα οργανικά σχήματα του ξύλου, σε μικροκλίμακα, ενώ η επεξεργασία των ανοιγμάτων, τα οποία πολλές φορές γίνονται καμπύλα, επαναλαμβάνουν την ίδια αίσθηση. Προς την πλευρά του κήπου, το κτίριο «μαλακώνει» και καλύπτεται σχεδόν ολόκληρο με κατακόρυφες, ευθύγραμμες ξύλινες περσίδες σε φυσική εντύπωση. Τα μεταλλικά στοιχεία προστατεύονται με χρώμα, η επιλογή του οποίου όμως έγινε πολύ προσεκτικά ώστε να είναι μέρος της ίδιας συνθετικής προσέγγισης, ενώ διατηρεί πολύ έντονο χαρακτήρα.

Η πούδρα βαφής Bohol, της Futura Collection 2018-21 της AkzoNobel, είναι ένα έντονα λαμπρό, λείο μεταλλικό χρώμα σε γήινη απόχρωση. Το εξωτικό του όνομα, αλλά και τα επιμέρους χαρακτηριστικά του, προέρχονται από μία μαγευτική τοποθεσία στις Φιλιππίνες: τους «Σοκολατένιους Λόφους». Tο σύμπλεγμα νησιών του Bohol, ένας πολύ δημοφιλής προορισμός στη ΝΑ Ασία, χαρακτηρίζεται από τα ανοιχτά καφετί ασβεστολιθικά πετρώματα, με κρυσταλλικά άλατα τα οποία συχνά λάμπουν στον ήλιο. Στους «Σοκολατένιους Λόφους» του νησιού, μία τοποθεσία η οποία σύντομα θα προστατεύεται από την UNESCO, το απαλό καφετί χρώμα των πετρωμάτων αλλάζει διαρκώς εντύπωση και πρασινίζει, όσο η τροπική φύση μεγαλώνει ή υποχωρεί, ανάλογα με την εποχή, καλύπτοντας τις ήπιες καμπύλες του τοπίου. Με τον δικό του τρόπο, το χρώμα, σε συνδυασμό με τις αποχρώσεις του μπετόν και του ξύλου, συμβάλλει στο χωρικό «ταξίδι» το οποίο θέλει να κατασκευάσει στην Παιανία η αρχιτεκτονική πρόταση.

Αν υπάρχει ένας χώρος στην τυπολογία της κατοικίας που συναντάται διαχρονικά στην διεθνή αρχιτεκτονική παράδοση, είναι η αυλή. Ένας τόπος αρχετυπικός, τόπος συνεύρεσης, γεμάτος μνήμες και προσδοκίες. Στην σχεδόν αδόμητη αυτή περιοχή της Παιανίας, ανάμεσα από συστάδες δέντρων και καλλιέργειες, την αυλή υποκαθιστά το «ξέφωτο». Για τον Heidegger, μόνο σε μια κατοικία συμφιλιωμένη με την φύση ο άνθρωπος «είναι-μέσα-στον-κόσμο» και σε μία ασφαλή σχέση μαζί του. «Οφείλουμε να κτίζουμε με τον τρόπο που καλλιεργούμε τη γη», υποστηρίζει, «…κατοίκηση έχουμε μόνο στην ύπαιθρο, ριζωμένοι στο έδαφος, στην οικεία μνήμη».

Στις ημέρες μας ανακύπτει στην αρχιτεκτονική ένα ζήτημα «ευελιξίας», με την έννοια της μετάβασης από το σημερινό στάτους, όπου το κτίριο λειτουργεί με «συμβατικά» δεδομένα, σε ένα μελλοντικό, όπου θα λειτουργεί βάσει άγνωστων σε μας παραμέτρων λόγω της ραγδαίας εξέλιξης της επιστήμης και της τεχνολογίας. Όλα αυτά προσφέρουν ένα γόνιμο πεδίο για να σκεφτούμε ότι βαδίζουμε προς μια αρχιτεκτονική με απροσδιόριστο προφίλ, με την οποία δεν έχουμε έρθει ακόμη αντιμέτωποι. Το «The Glade House» δίνει ακριβώς την ευκαιρία να διερευνηθούν πιθανές αναλογίες και σχέσεις που εισάγονται στον σχεδιασμό από άλλα, πιο «ελαστικά» χωρικά συστήματα οργάνωσης.

Σε όλα αυτά, η αρχιτεκτονική «ιδέα» έχει δώσει τρισδιάστατη υπόσταση, τα αντιλαμβάνεται ως πυκνωτές αφηγήσεων κάθε ένας από τους οποίους έχει υφή, βαρύτητα, θερμοκρασία και ακουστική ποιότητα, χαρακτηριστικά που δεν έχουν να κάνουν με αφηρημένες έννοιες αλλά με μια εμπεριστατωμένη εμπειρία. Με τον τρόπο αυτό, το κτίριο μεσολαβεί ανάμεσα στον χρήστη και την φύση, αναδεικνύεται σε ένα δυναμικό πεδίο πάνω στο οποίο διασταυρώνονται ταυτόχρονα πολλαπλές προσεγγίσεις. Το «Glade House» θέτει όρια, διαιρεί, παράλληλα συνδέει, παράγει χώρο. Απ’ άκρη σ’ άκρη του χώρου, σε ένα συνεχές βιωματικό παρόν, υπάρχει ο άνθρωπος.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Potiropoulos+Partners Architecture

Χρώμα: Bohol D2525 | Κωδικός: Y2212I

3D Visualization: Batis 3d Design Studio